نشریه شماره11  تشکل زنان 8 مارس

مبارزه و مقاومت در تبعید

بخشی از سرگذشت کاوه را از زبان مادرش شنیدیم. خودش که از سر کار برگشت برایمان از وضعیت و مبارزه پناهجویان گفت.

« از اوايل 2000 وزارت امور خارجه عراق ديگر به پناهجويان ايراني اجازه خروج نمي داد که بيايند بغداد و از آنجا به کشورهاي پناهنده پذير پرواز کنند. در جلسه اي با نماينده هاي پناهجويان، عراقي ها بهانه کردند که يک عده عراقي خودشان را بين شما جا زده و رفته اند  و ما ديگر نمي گذاريم شما برويد. پناهنده ها اين را که شنيدند جلوي یو - ان هوی لر دست به تحصن زدند. کم کم تعداد پناهنده هائي که به تحصن پيوستند زياد شد. اين تحصن سه چهار ماه طول کشيد. روزنامه ها و تلويزيون هاي بين اللملي هم آمدند، گزارش تهيه کردند ولي خبري نشد. یو - ان و دولت کردي هم مي گفتند ما کاري از دستمان برنمي آيد. حکومت کردي هم گفت شما اعتصاب رو تمام کنيد و ما شما را در جريان مي گذاريم. اينطور شد که آنها هم ما را فريب دادند. اعتصاب هم تمام شد و ديديم که آنها هم هيچ کاري نمي کنند. کم کم پناهنده ها، خسته از بلاتکليفي شروع کردند به بيرون آمدن از عراق. با وجود زمستان، راه سخت قاچاق، بي پولي.... بسياري پول قرض کرديم و راه افتاديم. آنها که نيامدند حتي کسي را نداشتند پول قرض کنند. به هر شکلي بود، با بدبختي خودمان را به وان (در ترکيه) رسانديم و به یو - ان معرفي کرديم. کم کم مصاحبه ها شروع شد و قبولي گرفتيم .... ولي بعد از بيشتر از دوسال هنوز خبري نشده. مي گويند نمي توانيم کاري برايتان بکنيم. اينجا هم فقط اسکان موقت است. پناهنده ها هم قبول نکردند و اعتراض کردند.

دفعه اول دولت ترکيه تقريبا 20 تن از پناهنده ها را دستگير و به ايران ديپورت کرد. گذاشته بودندشان دم مرز و گفته بودند اينجا ايران است، برويد. ولي تحويل پليس ايران نداده بودند. آنها هم بعد از دو شب و دو روز بي آب و غذا لب مرز، بالاخره چوپاني را مي بينند که دلش به رحم ميايد کمکشان مي کند به وان برگردند. در وان هم حدود 31-21 ساعت در یو - ان مي مانند تا کار پليسشان حل شود. در اين دو سه روز حتي يک پناهنده ايراني از ترس ديپورت از خانه بيرون نيامد. حتي چراغ خانه شان را روشن نکردند. درها را بسته بودند و در تاريکي نشسته بودند که يعني کسي خانه نيست.... کم کم ديگر یو - ان نه کمک مالي مي کرد و نه کمک درماني و نه از جهات ديگر مثل پناهنده هائي که از ايران آمده بودند به کار ما رسيدگي مي کرد. وضع را که اينطور ديديم شروع به اعتراض کرديم. مثلا عده اي جلوي یو - ان نشستند و دهان خودشان رو دوختند. دو سه نفر چشمهاشان را دوختند.... پليس ترکيه مي گفت نکنيد برايتان بد مي شود. خانم کارولين مسئول یو - ان وان مي گفت شما به آنکارا مربوطيد. بعد هم چند نفر از آنکارا آمدند و گفتند شما به ژنو مربوطيد.

يک روز يکشنبه پناهنده ها قرار گذاشتند با هم جمع شوند جلوي یو - ان. حدود 40-30 نفر جمع شدند و اعتراض شروع شد. بعد پناهنده ها کم کم جمع شدند و تعداد زیاد شد. پليس ضد شورش آوردند. با اتوبوس. گفتند متفرق شويد.... کم کم پناهنده ها خشمگين شدند و جو متشنج شد و پليس ضد شورش با چماق افتاد به جان پناهنده ها.  35 نفر دستگير شدند و بقيه فرار کردند. با تلاش پناهنده ها و اعتراض ايرانيان مقيم خارج که رفته بودند جلوي سفارتهاي ترکيه در اروپا بعد از حدود يک هفته دستگير شدگان آزاد شدند. بعد از اين نه تنها تغييري در وضعمان حاصل نشد، اذيت ها هم بيشتر شد.

دوباره پناهنده ها اعتراض کردند و نامه نگاري ها هم شروع شد. پليس ترکيه تهديد مي کرد که نکنيد والا بعنوان آشوبگر تحويلتان مي دهيم به ايران.

در اين دوره فعاليت ها افت کرد و در همين دوره پليس پناهجويان را به شهرهاي مختلف ترکيه فرستاد، ژوئن 2004. گفتند خودتان را سريعا به شهر مربوطه معرفي کنيد و کار کيمليکتان را تمام کنيد(کيمليک جوازي است که پليس ترکيه در مقابل پول براي حق استفاده از فضاي شهر به پناهجويان مي دهد). نقشه یو - ان و دولت ترکيه اين بود که پناهجويان را متفرق کنند. در وان حدود 600 خانوار بوديم و مي شد خيلي کارها کرد. ضمن اينکه دفتر یو - ان هم آنجا بود. الان در هر شهري 04-03 نفر بيشتر نيست و نمي شود کاري از پيش برد. بعلاوه به دفتر یو - ان هم دسترسي نيست. (دفتر یو - ان آنکاراست و پناهجويان براي خروج از شهر بايد اجازه پليس داشته باشند).

بعد از انتقال فقط يکبار حقوق دادند، که آنهم يک چهارم حقوقي بود که به باقي پناهنده ها مي دهند. با شماره تلفني هم که داده اند نمي شود تماس گرفت. يا مشغول است و يا جواب نمي دهد.

بعد از مدتي پناهنده ها جانشان به لبشان رسيد. اينجا خرج خيلي گران تر از وان است. در وان حداقل گاهي مواد خوراکي يا پول از ايران مي رسيد.... 4 اوت پناهنده ها دم يو ان آنکارا جمع شدند بعنوان اعتراض. پليس 17 نفر را دستگير کرد و تعهد گرفت که ديگر اعتراض نکنند. وقتي هم برگردانده شدند، پليس شهر صدايشان کرد. در بعضي شهرها رفتار پليس خيلي بد بود و بيرحمانه فحش داده بودند.

مدتي گذشت و وضع تغييري نکرد. دوباره تصميم گرفتيم برويم جلوي يو ان. 77 نفر بوديم. 5 نماينده فرستاديم تو که هيچ جوابي نگرفتيم. دوباره گفتند اينجا کشور سوم است، و به کشور ثالث نمي فرستيم. اسکان موقت داريد. نه مي فرستيم ايران، نه مي فرستيم عراق، اينجا هم نمي مانيد. کجا مي مانيم معلوم نيست. شايد يک جزيره اي را برايمان در نظر گرفته باشند و بگويند برويد خودتان آباد کنيد، شايد هم کره ماه!!! گفتند پول هم نمي دهيم، ژنو گفته که ندهيد. در مورد بيمه پزشکي هم گفتند اسمتان براي معالجه در بيمارستان نيست، ولي در داروخانه هست. مي رويم به داروخانه، مي گويند برويد از پليس کاغذ بياوريد. مي رويم به پليس، مي گويد به شمال عراقي ها نميدهيم.

خلاصه از جلوي یو - ان هم پليس ما را سوار دو اتوبوس کرد و «اسکورتمان» کرد به شهرهاي محل اقامتمان. به شهرها که رسيديم، پليس گفت بي اجازه رفتيد و در آنکارا آشوب به پا کرده ايد. ما فقط جلوي یو - ان بوديم و دو پلاکارد به زبان ترکي داشتيم و حتي سد معبر هم نکرده بوديم. پليس ها خيلي اهانت کردند. گفتند بايد روزي دوبار براي امضا به دفتر پليس بياييد. بعضي ها را هم دادگاهي کردند. در بعضي شهرها بايد روزي سه بار براي امضا بروند. يک کاغذ هم به ما دادند که در واقع ترجمه همان کاغذي بود که در وان به ما داده بودند. نوشته بود به کشور ثالث نمي رويد، حق کار کردن نداريد و اگر مخالف قانون ترکيه عمل کنيد ديپورت مي شويد....»

بعد از اين مصاحبه پناهجويان «شمال عراقي» باز هم براي اعتراض به دفتر يو ان در آنکارا رفته اند. در يکي از اين اعتراضات  در اواخر تابستان، باقی، يکي از پناهجويان خود را به دفتر یو - ان زنجير کرد و دیگری، برهان، رگ دستش را زد. برهان و و باقی دستگیر شده و در خطر تحویل به ایران بودند که به دلیل اعتراض ایرانیان تحویل داده نشدند. در حال حاضر پلیس به هیچ وجه اجازه مسافرت به آنکارا به پناهجویان نمی دهد و در چانکری و قیرشهیر پناهجویان برای پول کیملیک به شدت تحت فشارند.

سازمان زنان هشت مارس تابستان امسال اطلاعیه ای در مورد پناهجویان کرد منتشر کرد. تعداد زیادی امضا جمع شد که به دفتر سازمان ملل در سوئیس، بخش ترکیه ارسال شد. بعلاوه صدها نسخه از این اطلاعیه توسط واحد لندن هشت مارس در گردهم آئی سوسیال فروم امسال پخش شد. دادخواست دیگری در سایت زنان هشت مارس نصب شده  و امضاهای جمع آوری شده به دفتر سازمان ملل در سوئیس ارسال خواهد شد.

 اين پناهجويان براي رهائي از اين شرايط با وجود سختي و خطر از مبارزه دست بر نمي دارند. ولي برای رهائی از اين شرايط مشقت بار به کمک ما نياز دارند. برای امضاء دادخواست به سایت هشت مارس  رجوع کنید و یا از هر طریقی که می توانید اعتراض خود را به گوش دولت ترکیه و دفتر سازمان ملل برسانید.