زنان افغان، قربانيان ستم مضاعف
خشونت عليه زنان افغان باز هم عناوين مهم خبرى را به خود اختصاص داد. هفته‌ى گذشته سه تن از كاركنان زن يك سازمان امدادى خارجى با ضرب و شتم به قتل رسيده و رسانه‌هاى جهان از سنگسار زنى به جرم زنا خبر دادند. در حاليكه تجاوز، سنگسار و حبس، بخشى از زندگى روزمره زنان افغان شده، سازمان‌هاى امدادى برآورد مى‌كنند كه ۹۰ درصد زندانيان زن به جرم به اصطلاح ”مفاسد اخلاقى“ در اسارت بسر مىبرند.
زنان افغان به علت خشونت غيرقابل تحمل همسر، خانواده و يا قوانين طايفه‌اى مجبور به فرار مى‌شوند و پس از آن به اتهام فساد اخلاقى به زندان مى‌افتند.
”سيما سيمار“، رييس كميسيون غيروابسته حقوق بشر افغانستان، ضمن اشاره به شمار بالاى ازدواج‌هاى اجبارى دخترانى از سن ۹ سال به بالا با مردان مسن مىگويد، در ۶۰ تا ۸۰ درصد چنين ازدواج‌‌هايى زنان بايد تنبيه بدنى و تجاوزهاى دائمى را تحمل كنند. وقتى اوضاع از حد تحمل آنها خارج مى‌شود اقدام به فرار مى‌كنند و يا اينكه به دامن مرد ديگرى پناه مى‌آورند. آنوقت است كه به جرم فساد اخلاقى يا زنا بايد مجازات شوند. در روستاها مردان روستا با تكيه بر قوانين طايفه‌اى و يا دادگاه‌هاى شرع مى‌توانند محكوميت اين زنان را رقم بزنند و محكوميت آنان اغلب مرگ از طريق سوزاندن و يا سنگسار است.
اما به گفته‌ى خانم ”مونيكا هاوزر“، بنيانگذار سازمان امدادى ”مديكا موندياله“Medica Mondiale اوضاع در شهرها نيز چندان اميدواركننده‌تر نيست. مشكل اينجاست كه در اين كشور علاوه بر سيستم رسمى قضايى كه بر قانون اساسى استوار است، دو سيستم قضايى خودسرانه ديگر موسوم به دادگاه‌هاى طايفه‌اى و دادگاه‌هاى شرع نيز وجود دارد. بسيارى از قوانين دو سيستم يادشده قوانين مربوط به زندگى مشترك و خانواده است، قوانينى كه در آنان حقوق زنان همواره پايمال مى‌شود.
سازمان امدادى مديكا موندياله سه سال است بنا به ماموريت وزارت خارجه و وزارت همكارى‌هاى اقتصادى آلمان مسئوليت نظارت اوضاع زنان زندانى افغان را به عهده دارد. به باور اين سازمان بايد در ابتدا آن دسته از وكلاى زن افغان كه در زمان رژيم طالبان امكان كار و كسب تجربه نداشتند را آموزش داد، چراكه بسيارى از آنان بدليل تاثيرات سيستم ارزش‌گذارى اجتماعى نمى‌دانند كه در اينگونه موارد بايد چه تصميمى بگيرند.
مشكل ديگر، وضعيت زنان زندانى پس از آزادى است. زنانى كه سالها زندانى بودند در حاليكه احساس رانده شدگان را يدك مى‌كشند و از زخم‌هاى روحى بسيار رنج مىبرند با مشكلى ديگر نيز مواجه‌اند و آن پذيرفته شدن دوباره در جامعه و خانواده است.
خانم مونيكا هاوزر با اشاره به اوضاع زنان آزاد شده مىگويد:”آنان باز هم مورد تجاوز قرار مى‌گيرند و باز هم به جرم ”زنا“ به زندان مى‌افتند و چون يكبار ديگر هم زندانى بودند اين بار به ”زنهاى بىعصمت“ معروف مى‌شوند و اين انگ هميشه بر آنها مى‌ماند“.
خانم ”باربارا لوخبيهلر“Barbara Lochbihler، رييس كل بخش آلمانى سازمان عفو بين‌الملل ضمن انتقاد از كاهش توجه مجامع بين‌المللى به شرايط زنان افغان، معتقد است كه مجامع جهانى هرگز نبايد از فشار خود به دولت افغانستان براى احقاق حقوق زنان، بكاهند.
دويچه وله 10 مه 2005