25 نوامبر روز جهانی علیه خشونت بر زنان
ماریا رشیدی , م شکیب
چند سالی است از طرف مجامع بین المللی روز 25 نوامبر روز جهانی مبارزه علیه خشونت بر زنان اعلام شده است.
همچنین روز 10 سپتامبر روز جهانی علیه خود سوزی نامیده شده است.
اگر چه نه این روزها و نه 8 مارس روز جهانی زن و نه هیچ روز دیگری به این مناسبت ها نتوانسته است و نخواهد توانست به خشونت بر زنان پایان دهد و آمارهای خود این مجامع بین المللی در سراسر جهان بویژه در ایران نشان از خودکشی و خود سوزی زنان و خشونت و بی حقوقی هر چه بیشتر و قتلهای ناموسی است و هر روز شاهد آمارهای تکان دهنده از زن ستیزی، بی حقوقی و تجاوز به حقوق
نیمی از جمعیت جامعه بشری هستیم.
خشونت نوعی عملکرد است که برای کنترل و ایجاد ترس و وحشت بر افراد و یا جامعه اعمال می شود و بیشتر برای کنترل حرکات و رفتار و عملکرد افراد از آن استفاده می شود که باعث صدمه‌های روحی ، روانی و جسمی زیادی بر انسانها می شود.
سرکوب ، ترور ، زندان و شکنجه مخالفین،اعدام و ایجاد رعب و وحشت در جامعه از جمله خشونت هایی است که رژیم های دیکتاتور و مذهبی و انسان ستیز به وسیله ابزارهای نظامی و اطلاعاتی و مزدوران خود که در اختیار دارند بر کل جامعه اعمال می کنند.
در جامعه ای که مذهب و سنتهای کهنه و فرسوده و فرهنگ مرد سالارانه و پدرسالارانه و آداب و سنت های عقب مانده که از طرف خود سیستم برای تفرقه و به انقیاد کشاندن مردم از آن استفاده می شود و آن را به تار و پود جامعه تزریق می کنند و باعث ترویج خشونت ، فقر و درماندگی و باورهای زن ستیزانه و افکارمردسالارانه و گسترش خشونت در جامعه می شوند که قربانیان اصلی این خشونت ها در واقع کل احاد جامعه و در صدر آن زنان و کودکان می باشند.
بحث بر سر خشونت بر زنان واشکال مختلف آن است
میزان و آمار تکان دهنده در باره خشونت علیه زنان در سراسر دنیا بخصوص در کشورهای جهان سوم و بویژه در ایران هرروز شدیدتر و گسترده‌تر می شود این خشونت ها که از اشکال مختلف و متفاوت برخورد دار است عبارتند از :
خشونت فیزیکی: که نوع قابل خشونتهاست شامل: گرفتن و بستن ،چنگ آنداختن ،کشیدن مو ، اخراج از خانه،کتک کاری مفصل ،محروم کردن از غذا ، گاز گرفتن،سیلی زدن، مشت و لگد زدن،کشیدن و هل دادن است.
خشونت خانگی: که برهم زدن میز غذا، محکم کوبیدن در ،شکستن اشیاء منزل و ....
خشونت روانی و کلامی : یکی دیگر از اشکال خشونت است که بر زنان اعمال می شود که با بکار بردن کلمات رکیک و دشنام و توهمت زدن ،بهانه گیریهای پی در پی،قهر و محبت نکردن ، و ایراد هایی که به شکل ظاهری بدن زن گرفته می شود و ایراد در مورد پوشش.
خشونت جنسی و ناموسی:
تجاوز ،ختنه جنسی ، قتل ناموسی، اجبار به سقط جنین یا حاملگی اجباری و ناخواسته، عدم رعایت بهداشت جنسی ، امتناع از داشتن رابطه جنسی، که هرکدام از این خشونت ها خود بحث مفصلی را می طلبد.
یکی دیگر از انواع خشونت تهدید به آزار و قتل است: تهدید به اذیت و آزار رساندن به نزدیکان و اطرافیان زن ، بچه دزدی و ....
خشونت اقتصادی : بسیاری از مردان با استفاده از عوامل مالی و اقتصادی، زنان را مورد خشونت و کنترل قرار می دهند این مردان از استقلال مالی همسران خود جلوگیری و در اموال شخصی آنها دخل و تصرف می کنند و با ندادن خرجی خانه و پول کافی برای زنان مشکلات و مضیقه مالی ایجاد می کنند.
خشونت حقوقی : طلاق ، چند همسری ، صیغه ، روابط بدور از چشم همسر و حضانت کودکان ،امتناع مرد از طلاق بر خلاف اصرار زن .
ممانعت از رشد فکری ، آموزشی و شرکت در فعالیتهای اجتماعی و اشتغال زنان نوعی دیگری از خشونت است که با ایجاد محدودیت در ارتباط با جامعه ، فامیل ،دوستان و بر زنان اعمال می شود.
نوع دیگر خشونت: خشونت علیه همجنسگرایان است که با تحقیر ، توهین و مسخره و انکار و نادیده گرفتن حقوق انسانی بر آنان اعمال می شود.
در هفته‌های گذشته ایران در رده بندی خودکشی زنان و زن ستیزی زنان در جهان در ردیف کشورهای بسیار واپس مانده در رده سوم این درجه بندی قرار گرفت.
در جامعه ای که شبانه روز از طرف سیستم و قوانین متحجرش و در مدیاهای شبانه روزیش، تلویزیون ،رادیو ، نشریات ،حفظ سنت و آداب و رسوم و آیین های کهنه و فرسوده و تبلغ مذهب و مردسالاری و ستم جنسی به شیوه ای علنی و همه جانبه تبلیغ می شود و ستم بر زنان به امری عادی و روز مره تبدیل شده است در جامعه ای که هنوز آداب و معاشرت بر مبنای سنت و مذهب و قوانین شریعت متداول است چگونه می توان علیه خشونت و زورگوی بر زنان در جامعه و متوقف کردن و کاهش آن مبارزه و تلاش کرد ؟
این بحثی است که پژوهشگران و فعالین عرصه جنبش زنان و فعالین فمنیست در این رابطه با ایجاد میزگردها، سخنرانی ها ،گردهمایی ها،نوشتن مقالات و مطالب ارزانده روزانه در پیذ برد آن تلاش و مبارزه می کنند.
با توجه به این که ریشه این خشونت و نابرابری ها و دیگر مصائب اجتماعی در قوانین کشورها، روش و باور به اعتقادهایی است که طی هزاران سال حیات انسان تحکیم و با ستم بر زن ادامه و به روند عادی زندگی در جوامع تبدیل شده است،در جوامع سرمایه داری با توجه به خصلت متحرک سرمایه داری تاآنجایی که به حفظ سود آوری و انباشت سرمایه لطمه وارد نشود با تلاش و مبارزه مردم آزادیخواه و برابری طلب به بخشی از این قوانین از جمله در حوزه خانواده ، ازدواج، اشتغال و غیره تن داده اند و بعضی از قوانین را تغیر داده اند . در ایران و جوامع مشابه خصلت متحرک سرمایه داری بسیار کند پیش رفت و بجز در عرصه ستم و استثمار بر کل احاد جامعه در حوزه‌های قوانین اجتماعی به همان روال گذشته باقی مانده و بسیاری از آداب و رسوم
عقب مانده مانند شیر بها، جهیزیه، مهریه و روشهای حقارت بار در رابطه با زنان باقی مانده فقط بطور نمونه در زمان سلطنت پهلوی طبق اصل 179 قانون مجازات های کیفری قتل ناموسی قتل محسوب نمی شد و مجازاتی در پی نداشت.
حفظ مذهب و سنت و فرهنگ مرسالارانه برای سرمایه داران این خاصیت را دارد که با فرو دست نگه داشتن زنان و جلو گیری از اشتغال و شرکت در تولید منافع اقتصادی توسط زنان به تفرقه و تشتت در میان کارگران زن و مرد دامن زده و از همبستگی کارگران و زحمتکشان جامعه و حضور آنان در جامعه به شکل های مختلف مانع ایجاد کنند.
مارکس در دست نوشته های اقتصادی ، فلسفی خود به این موضوع به خوبی پرداخته است او نوشت که " حضور زن و مرد در و رابطه آنها در جامعه و خانواده انعکاسی از سطح ترقی و پیشرفت اجتماعی است " و گفته معروفش که " شاخص آزادی و پیشرفت هر جامعه‌ای رهایی و پیشرفت زنان در آن جامعه است و پیشروی زنان بسوی رهایی همواره معیار تحول و تکامل هر دوره ای از تاریخ است".
در جریان پیروزی انقلاب اکتبر و اعلام سوسیالسیم در روسیه زنان به دستاورد های بزرگی در امر رهایی و حقوق برابر در عرصه های قوانین مدنی ، ازدواج ، مالکیت ، طلاق ، اشتغال و تحصیل دست یافتند در این قوانین نقش خانواده و موقعیت برابری مطلق زن و مرد اعلام شد ، آزادی های جنسی برقرار شد، طلاق و جدایی زن و مرد صرفأ با اعلام تمایل هر یک از طرفین و مراسمی مختصر برگذار می شد .، در تمامی مشاغل به روی زنان باز شد ، روابط جنسی و هر نوع رابطه ای بین افراد بزرگسال امر خصوصی آنان اعلام شد و از دخالت مذهب و دولت مبرا اعلام شد.
سوسیالیسم تنها نظامی است که برابری اقتصادی زنان را با آزادی های مدنی و رهایی جنسی ، حقوق برابر سیاسی و اجتماعی در جامعه برای همگان را تضمین می کند .
بر اساس اطلاعیه سازمان ملل: همه جا زنان در سایه زندگی می کنند،فرعی هستند ، نادیده گرفته می شوند ، بیشترین بیسواد ها هستند، سخت ترین کارها را انجام می دهند فقیرترین ها و بیمار ترین اقشار جامعه هستند.
ناموس پرستی سالانه صدها زن را در کشورهای خاورمیانه قربانی می کند زنان بطور هولناکی با شلیک گلوله ، خوراندن زهر ،قرصهای کشنده ، بریدن سر ، سوزاندن ،و با ضربات چاقو و ساطور کشته می شوند ، تا ناموس خانواده و قبیله حفظ شود
زنان به قتل می رسند چون بر اساس فرهنگ سنتی و مرد سالارانه رفتارشان با اقوام ومردم نامعقول وجلف تشخیص داده می شود، چون حرکات و لباس پوشیدنشان "سبک" است.در فرهنگ پوسیده عشیره‌ای و مذهبی ،قتل ناموسی زنان یکی از وظایف اخلاقی و معنوی مرد محسوب می شود به استثنای تونس و لبنان ،کشتار ناموسی زنان در کشورهای خاورمیانه مجوز قانونی دارد و قتل محسوب نمی شود در ایران جمهوری جهل و جنایت و سنگسار طبق اصل 132 قانون جزا این کشتار واجب شمرده می شود.
سخن کوتاه : خشونت بر زنان زخمها و لطمات فراوانی را به پیکر جامعه بشری وارد آورده است با این همه مبارزه و تلاش زنان با صدایی در گلو خفته با استخوانهایی شکسته و زخمهایی بر بدنشان برای تغییر دنیا و نفی هر گونه ستم و نابرابری و برای جهانی که در آن هیچ کس نتواند جسم و روح زنان را در فقر اقتصادی و ستم مذهبی و افکار مردسالارانه و خشونت های جنسی اسیر نگهدارد ادامه دارد.
Rashidi_Maria@yahoo.se
Shakib_ML@yahoo.com
18/11/07