فيلم "جرمانه" از ساخته های نهاد تحقيقاتی حقوقی زنان و اطفال در افغانستان

اين فيلم يک ساعته بر اساس واقعيت زندگی يک دختر افغان تهيه شده است که قربانی رسم و رواج های بومی شده و در نتيجه با مردی که در حقيقت پنج برابر او سن دارد ازدواج می کند.

نقش اصلی در اين فيلم را "سلما" چهارده ساله که در فيلم با نام "ماری" بازی کرده، ايفا کرده است.

داستان

ماری در يکی از خانواده های سنتی افغان در يک روستای دور افتاده با پدر، مادر و برادر بزرگ خود زندگی می کند.

زد و خورد برادر ماری با يکی از مردان روستا که در قمار با هم مخالف می شوند، سبب می شود اين مرد به دست برادر ماری به قتل برسد و بزرگان دو خانواده به خاطر حل اين منازعه، به ازدواج ماری با برادر مقتول تن در دهند که پنجاه سال دارد.

استفاده از اين روش که در افغانستان به نام "بد" ياد می شود در بيشتر مناطق دور افتاده افغانستان و روستاهای اين کشور معمول است؛ اما به نظر می رسد آنچه را که تهيه کنندگان فيلم "جرمانه" می خواهند نشان دهند اين است که با توصل به "بد" نه تنها نمی شود اين گونه مسايل را حل کرد، بلکه اين موضوع خشونت های بيشتری را در آينده می تواند در پی داشته باشد.

اين چيزيست که در ادامه داستان "جرمانه" به آن پرداخته شده است.

در حوادثی بعدی اين فيلم، ماری در يک تصادف موتر پس از فرار از منزل خود می ميرد و در زد و خوردهای که به خونخواهی اين حادثه صورت می گيرد، برادر، پسر کاکا و شوهر پنجاه ساله ماری نيز کشته می شوند.

هدف تهيه کنندگان

هنگامه انوری، مسئول نهاد تحقيقاتی حقوق زنان و اطفال هدف از تهيه اين فيلم را جلب توجه مقامات محکمه عالی افغانستان و ساير ارگان های تطبيق قانون در افغانستان به مسايلی از اين دست خواند.

او گفت: "ما در اين فيلم بيش از هر چيز ديگر می خواهيم نشان دهيم که با 'بد' دادن نمی شود دشمنی ميان دو خانواده را حل کرد."

ازدواج های از اين دست در قانون جزای افغانستان جرم است اما آنگونه که گزارش های رسيده از روستاهای افغانستان حاکيست، عاملان اين کار با هيچ گونه پيگرد قانونی مواجه نمی شوند.

"بد" از جمله رواج های بومی در عمدتا مناطق جنوبی و شرقی افغانستان است که نگرانی جدی فعالان حقوق بشر را برانگيخته است.

"بد، مسکن دردآور" مجموع روايات و نوشته های تحقيقی است که در سال گذشته از سوی نهاد تحقيقاتی حقوق زنان و اطفال چاپ شد.

فشاری که در اين زمينه کميسيون مستقل حقوق بشر افغانستان و نهادهای دفاع از حقوق زنان بالای محکمه عالی افغانستان وارد کرده اند سبب شده است در گذشته چندين بار مقامات ارشد اين ارگان تعهد به جلوگيری حوادث از اين دست در افغانستان کنند.

خانم انوری به بی بی سی گفت که تعهدات اين چنينی مقامات محکمه عالی افغانستان تا حالا هيچ اثر مثبتی نداشته و اين موضوع به قول خانم انوری نتوانسته است از موارد رو به افزايش "بد" در افغانستان جلوگيری کند.

زنان افغان اگرچه پس از فرو پاشی رژيم تندرو طالبان که هرگونه فعاليت اجتماعی برای زنان را تحريم کرده بودند، به آزادی های دست يافته اند اما به نظر می رسد تحول در زندگی اجتماعی زنان افغان تنها به چند شهر بزرگ افغانستان محدود مانده است.

خشونت، بدرفتاری، زندانی کردن زنان در چهارديواری منازل و لت و کوب آنان، از جمله موارديست که در بيشتر روستاهای افغانستان هنوز هم رايج است.