گزارشی از کنفرانس یک روزه به مناسبت 50 امین سالگرد قانونی شدن سقط جنین در بریتانیا

روز شنبه 28 اکتبر برنامه ای با نام « فرای غیرقانونی و مخفی بودن»، به مناسبت 50 امین سالگرد قانونی شدن سقط جنین در بریتانیا توسط سازمان «حق سقط جنین» در لندن برگذار شد. در این برنامه  4 ساعته روی هم رفته 8 پنل مختلف برگذار شد که شامل سخن رانی هایی کوتاه و سپس بحث و تبادل نظر با حاضرین بود. سخن رانان شامل برخی گروه های حمایت از سقط جنین در بریتانیا و ایرلند، برخی از نمایندگان زن مجلس هوادار سقط جنین، فعالین سازمان اصلاح در قانون سقط جنین و برخی نویسندگان و فعالین در رادیو و روزنامه در این زمینه بودند.  بحث ها به طور خلاصه این ها بودند: فعالیت ها و تجارب فعالین ایرلندی در باره سقط جنین، سقط جنین یک موضوع مربوط به اتحادیه کارگری است، با چه اخلاقیاتی گروه های در اقلیت ضد سقط جنین را متوقف کنیم تا نتوانند نبض گفتمان ها را در دست بگیرند،  کاوشی در تاریخ مبارزات حق سقط جنین، رویکردی تقاطعی به کارزار سقط جنین، نمایش فیلم در باره تاثیرات قانون سقط جنین بر زندگی زنان، فعالیت های زنان در زمینه قوانین و تغییر آن، جمع بندی و ارائه سیاست های سقط جنین در قرن 21. در زیر گزارش مختصری از پنل هایی که ما در آن شرکت کردیم آمده است:

با چه اخلاقیاتی گروه های در اقلیت ضد سقط جنین را متوقف کینم تا نتوانند نبض گفتمان ها را در دست بگیرند؟

سخن رانان معتقد بودند که افکار عمومی در بریتانیا به شدت موافق حق انتخاب زنان است اما به دلیل این که از جانب گروه های مخالف به عنوان کاری شرم آور در جامعه نهادینه شده است، باعث شده این موضوع نتواند آن قدر که باید مورد بحث اجتماع قرار گیرد. فعالیت های مخالفین در حال افزایش است و بسیار سازماندهی شده هستند و سیاست و قوانین نیز از آن ها تاثیر گرفته اند. ما نیز باید برخیزیم و درستی اخلاقیات مربوط به موضع خودمان را ثابت و قطعی کنیم. منظور از اخلاقیات این است که زنان باید در امنیت باشند، سلامتشان در درجه اول در نظر گرفته شود و حق دارند در باره موضوعی که به بدنشان مربوط است تصمیم بگیرند و سقط جنین نیز کاری غم انگیز و شرم آور نیست. جمع بندی پنل این بود که تلاش کنیم سقط جنین جرم نباشد بلکه مربوط به سلامتی زنان باشد که خود بتوانند انتخاب کنند و به امکانات سقط جنین دسترسی آسان و سریع داشته باشند و اصلن لزومی ندارد که نادر باشد به این شکل که گویا انتظار این است زنان تا می توانند بهتر است آن را انجام ندهند. سوال شد که چرا محدودیت 24 هفته برای سقط جنین و بنیان ایدئولوژیک مساله کنترل بر بدن زنان و حق زن بر بدن خود بدون هیچ شرط و شروطی و در هر شرایطی... به چالش گرفته نمی شود؟ متاسفانه جواب این بود که زنان بهتر است تا قبل از طولانی شدن حاملگی و قبل از همین دوره به حاملگی خود پایان دهند و نباید تا آخرین لحظه صبر کنند! سقط جنین بیش از 24 هفته فقط برای زنانی است که به طور واقعی سلامتی شان در معرض خطر است و بنابراین از بین بردن این محدودیت تغییری در این واقعیت نمی دهد! آن ها تایید کردند که این مبارزه کاملن ایدئولوژیکی است و این موضوع را به طور بنیادی به چالش گرفته اند، با این استدلال که وقتی می گوییم زن باید حق انتخاب داشته باشد یعنی باید بتواند بدن و توان باروری اش را خودش کنترل کند چون فقط اوست که تشخیص می دهد چه چیز برای سلامتی و زندگی اش بهتر است.

 کاوشی در تاریخ مبارزات حق سقط جنین

این پنل با حضور برخی نویسندگان و فعالین حقوق زنان در سقط جنین از جمله دیان ماندی ( یکی از افراد کلیدی در تصویب قانون 1967) بود. در این پنل او با شروع از تجربه خود و وضعیتی بسیار بدی که در آن زمان زنان مجبور بودند سقط جنین کنند، توضیح داد که چطور تجربه شخصی اش در دل آن شرایط محرک انگیزه ای قوی برای تلاش در تغییر این قانون بوده است. اما متاسفانه و بر خلاف انتظار، بحث تنها در همین سطح و بیان داستان ها و شرح اوضاع زنان متوقف شد و به جز این که زنان باید جسارت صحبت از تجربه سقط جنین خود را داشته باشند و تابو را بشکنند؛ و به جز لابی گری، هیچ کاوش دیگری از تاریخ و یا ایده ای از مبارزه و به تصویر کشیدن آن ها در زمینه سقط جنین  به پیش گذاشته نشد. آن ها تاکید داشتند که ما چه از مجلس خوشمان بیاید و چه با آن مخالف باشیم باید بتوانیم نوک کارزار را به سمت آن ها ببریم چون قدرت آن جاست پس تغییر نیز از آن جا به دست خواهد آمد. هم چنین بحث شان به گونه ای این بود که شرایط به لحاظ سیاسی در عین بد بودن برای ما مناسب است تا بتوانیم از تضاد بین دو جناح به نفع تغییر قوانین استفاده کنیم. در این پنل شرکت زنان ایرلندی چشم گیر تر و بسیار فعال و رادیکال بود. آن ها بحث می کردند که ما باید در برابر استدلالات مخالفین که به طور خاص در تلاش برای به اصطلاح علمی کردن آن هستد جواب داشته باشیم اما مهم این است که مرتب به موضوع بنیادین حق زن بر بدنش بپردازیم و از این زاویه به بحث دامن بزنیم. سقط جنین موضوعی طبقاتی است و تاثیر آن برای زنان محروم و فقیر، مهاجر و .. بسیار بسیار بیشتر است و باید بر مبنای نیاز محروم ترین ها به موضوع بپردازیم. مبارزه طبقاتی نقش زیادی در این مبارزه دارد زیرا موضوعاتی هم چون نژاد پرستی، خارجی ستیزی و ... همه به هم ربط دارند و ما باید به این ها فکر کنیم.

رویکردی تقاطعی به کارزار سقط جنین

عنوان بحث این بود که بتواند به رابطه بین جنبش ضد سقط جنین و ابعاد گسترده تری از دستور کار برنامه های ارتجاعی بپردازد. این که زنان در طول تاریخ به دلیل نژادپرستی نهادینه شده در جامعه، از حق کامل بر توان تولید مثلی خود محروم بوده اند. حقوق زنان مرتبط به حقوق بشر است و سقط جنین بخشی اساسی از موضوع رهایی زنان است. به همین دلیل جنبش طرفدار حق انتخاب زنان باید بتواند دیگر موانع را به رسمیت بشناسد و بر جسته کند تا بتواند این رهایی را برای زنانی که بیش از یک ستم را تجربه می کنند و حتا در همین کشور ها به راحتی به سقط جنین دسترسی ندارند به همراه بیاورد. دو نفر از سخن رانان زنان جوان سیاه پوست بودند و تاکید داشتند که این گونه نیست که زنان کشورهای توسعه نیافته فقط نگران غذا و سرپناه هستند. آن ها نگران تولید مثل خود نیز هستند و می خواهند این حق را داشته باشند و نباید آن ها فراموش کرد. فعالین ایرلندی نیز اضافه کردند که مخالفین تنها دید بسیار زن ستیزانه و ضد سقط جنین ندارند بلکه ضد خارجی، هم جنس گرایی و .. نیز دارند و به گروه های راست ناسیونالیست وصل هستند. برای این که بتوانیم جنبش آن ها بشکنیم باید به این بخش های وسیع تر جامعه نیز برویم.

جمع بندی و ارائه سیاست های سقط جنین در قرن 21

این پنل به دنبال این بود که به عنوان جمع بندی ببیند چه اقداماتی برای تغییر و یا بهتر کردن جنبش حق انتخاب می توان انجام داد و چه نقشه راهی برای تغییر مطرح کرد. در این میان نکات جالبی توسط یکی از سخن رانان که نماینده مجلس و فعال زنان بود مطرح شد. این که تغییر در قانون و به سرعت و بدون اتلاف وقت بسیار ضروری است. او گفت اگر کسی فکر می کند عقب گرد در حقوق زنان و حق سقط جنین دامن ما را نمی گیرد سخت در اشتباه است و هیچ چیزی از بحث های مخالفین در جامعه نشنیده است، ما باید بتوانیم هر چه زود تر از سقط جنین جرم زدایی کنیم، ما برای حق زنان ایرلندی هم مبارزه نکرده ایم و نباید سکوت کنیم، باید در برابر هر حمله ای که به حقوق زنان می شود اظهارهمبستگی کنیم و هم زمان فرهنگ جامعه را عوض کنیم تا با هر ایده ی مردسالارانه مبارزه شود ( البته به نظر می رسید که منظور او بیشتر زنان در غرب بود) و اگر نکنیم زمانی که عقب گرد سراغمان بیاید همه ما را با خود به عقب خواهد برد، باید مساله را در ابعاد گسترده تری ببینیم به این شکل که سقط جنین مساوی است با چه کسی کنترل زنان را در دست دارد. اشکال گوناگون خشونت بر زنان با هم رابطه دارند و به این موضوع دلالت دارند که تعریف از زن در کلیت خود چگونه است و با اعمال قدرت بر او از راه خشونت؛ می توان بر او تسلط یافت و ارزش او را در جامعه تعیین کرد. هر بعدی از خشونت بر زنان با ابعاد دیگر رابطه دارد و تا زمانی که همه زنان به برابری نرسیده اند ما نیز رها نخواهیم شد. 

در پایان جمع بندی پنل این بود که باید زنان بیشتری درگیر این مساله شوند و به کارزار حق انتخاب بپیوندند تا بتوان سیاست های مربوط به سقط جنین را در قرن 21 تغییر شکل دهند و نوین کنند. زنان باید هر چه بیشتر در باره این موضوع حرف بزنند زیرا اگر به بدنمان کنترل نداشته باشیم هیچ آزادی نداریم. باید کارزار را گسترده کنیم و مردم بیشتری را فرا بخوانیم و از ابعاد و نقطه نظرهای گوناگون به آن بپردازیم. باید همیشه برای رویارویی با مخالفین و استدلال هایشان آماده باشیم.

آن چه در باره این کنفرانس می توان گفت این است که به نظر می رسد سخن رانان و دعوت شدگان از نقاط مختلف فکری برخوردار بودند و سازمان دهندگان آن (سازمان حق سقط جنین) نیز بر گوناگونی نظرات تاکید داشتند و از آن استقبال می کردند که نقطه مثبتی است. در برخی پنل ها در باره مساله حق سقط جنین ناروشنی و ضعف تئوریک مشخصی وجود داشت. برخی به شدت به لابی گری تاکید داشتند و معتقد بودند این کار باید مرحله به مرحله صورت گیرد و برخی معتقد به آگاهی و همراهی هر چه بیشتر زنان در مبارزات و برخی به هر دو. برخی معتقد بوند که مساله حق سقط جنین در افکار عمومی بریتانیا کاملن حل شده است و جای نگرانی نیست و برخی به درستی بر وخامت اوضاع جهانی، تاثیر رژیم ترامپ بر هار شدن حملات بر زنان، و هر نوع احتمال در عقب گرد دستاورد های زنان هشدار می دادند. اما در هیچ پنلی هیچ بحثی در باره این که چرا زنان حتا در غرب هنوز در حال مجادله بر سر داشتن چنین حق پایه ای هستند و ریشه این وضعیت در کجاست نشد. این که  اگر به قول بسیاری "این زمینه مساعد" فراهم نشده بود تا بتوان لابی گری کرد و اگر معتقدیم این یک موضوع پایه ای در رهایی زنان است پس چطور باید مبارزه می کردیم؟ حتا با این که برخی به نکات خوبی اشاره داشتند اما همزمان قادر به بسط آن و کند و کاو بیشتر و ریشه ای تر نبودند. به طور مثال این که دولت و قدرت سیاسی چطور از مساله فرودستی زنان سود می برد و یا موضوعاتی چون " مالکیت مرد بر زن"، "مادریت و خانواده" و تبلیغاتی که بر محور آن ها و "نقش تعریف شده و خاص زن" به عنوان پرورش دهنده و تولید کننده نسل بشر در جامعه انجام می گیرد و چرا پرداختن به این موضوعات در درک مساله و راه حل آن اهمیت دارند. آیا ما می خواهیم در نهایت زنان را رها کنیم و یا این که فقط شرایط شان را کمی بهتر کنیم. به نظر می رسید که از دید افرادی هم  که موضوع را سیاسی می دیدند راه حل هم چنان تنها در راستای شرایط موجود است. این که زنان تلاش کنند تا با متقاعد کردن قانون گذاران و فرستادن نمایندگان خود به مجلس قوانین را عوض کنند. اما در هر حال این برنامه یک نقطه مثبت در مسیر مبارزات زنان بود و نشان داد که ما به تبادل نظر و بحث های بسیار بیشتری نیاز دایم تا بتوانیم هر چه بیشتر نه تنها نقاط اشتراکمان را قوت بخشیم بلکه با رفع کمبودهای سیاسی، تئوریک در رابطه با ریشه و علل فرودستی زنان و مشخص کردن ناروشنی ها در درک مساله ستم بر زنان از جمله سقط جنین مبارزه را در مسیر درست تری پیش ببریم .

فعالین سازمان زنان هشت مارس (ایران-افغانستان)- انگلستان

30 اکتبر 2017

www.8mars.com

8marswomenorg.lnd@gmail.com

https://facebook.com/8Mars.org