مبارزات زنان ایران علیه حجاب اجباری راه را برای مبارزهی عمیقتر با ستم و استثمارهموار میکند!
خیزش اخیر مردم ایران علیه رژیم جمهوری اسلامی ایران بهدرستی تمام جناحهای نظام حاکم را به چالش گرفت. نیروی اصلی این خیزش را تحتانیترین طبقات جامعه و اقشاری که از دایرهی اقتصاد رسمی خارج شدهاند، تشکیل میداد. 40درصد جمعیت زیرخط فقر زندگی میکنند و در میان کارگران این رقم به 70درصد میرسد. بیکاری تا 40 درصدِ نیروی کار تخمین زده شده است. حقوقِ کارگران و کارمندانی هم که شغلی دارند چندین ماه و در برخی موارد تا چند سال عقبافتاده است. اختلاف طبقاتی به بالاترین حد خود رسیده است، زیرا ثروت در دست عدهی قلیلی که در دایرهی حکومت هستند و یا بهنوعی به حکومت وصلاند، متمرکزشده است. زندگی و ثمرهی کار مردم، منابع ملی و کل جامعه در دست این عده و در خدمتِ این بخش نازک و انگلی در جامعه و منافع آنان قرار میگیرد.
اما فشار فقر یک ویژهگی مهم دیگر هم دارد؛ اینکه فقر در ایران به درجات زیادی زنانه شده است. پدیدهی زنان کارتنخواب و تنفروش در جامعه به بیسابقهترین سطح خود رسیده است. بیکاری در میان زنان روزبهروز بیشتر میشود و گفته میشود که تعداد زنانِ تحصیلکردهی بیکار سه برابرِ مردان است. در عین اینکه زنانی هم که دارای شغل هستند، حقوقشان در برابر کار یکسان با مردان، پایینتر است. در پروسهی بیکارسازی، کارفرمایان معمولاً اول ازهمه عذرِ کارگران و یا کارمندان زن را میخواهند. زنان بیحقوقترین بیحقوقان هستند و این موقعیت خاص زنان در جامعه تصادفی نیست. زنان نهتنها ستمدیدهترین بلکه استثمارشدهترین قشر جامعهاند. با توجه بهشدت روابط پدر/مردسالار در جامعه میتوان چنین انتظاری هم داشت که فقر تا این حد زنانه شده باشد و خشونت علیه زنان نیز در جامعه شدت و حدت بیشتری یافته است. روابط مبتنی بر مالکیت، سلطه و استثمار در کلیت جامعه و بهطور مشخص در مورد زنان که آشکارترین و شدیدترین شکل آن از طریق قوانین سرکوبگر و مناسبات طبقاتی است، اعمال میشود. در مرکز این قوانین و روابط مبتنی بر مالکیت، قانون حجاب اجباری قرار دارد.
حدود 40 سال پیش خمینی یکی از مهمترین پایههای «انقلاب اسلامی»اش را در حجاب زنان فشرده کرد و اینچنین حجاب اجباری نماد و پرچم ایدئولوژیک این نظام شد. جمهوری اسلامی با اعلام اجباری بودن حجاب، مناسبات نابرابر را بهعنوان پایهی حاکمیت خود اعلام کرد. این رژیم با فرمان حجاب اجباری اعلام کرد که بر پایهی سرکوب، تبعیض، خشونتِ گسترده و بردهگی زنان استوار است. رژیم قصد داشت با اجباری کردن حجاب، زن را به قبول اطاعت و درجه دوم بودن، بزدل و هیچ بودن و تحقیر و توهین عادت داده و اینگونه او را از هویت و شأن انسانیاش بیگانه کند. این رژیم با تحمیل حجاب اجباری، فرهنگ بهشدت پدر/مردسالارانهی اسلامی را در کل جامعه تبلیغ کرد و هم در قانون و هم در فرهنگ و سنت به مردان جایگاه ویژهتری نسبت به آنچه در گذشته داشتند، اعطا کرد تا زنان را بخشی از مایملک خصوصی خود بدانند. عمق و گسترهی این خشونت بر زنان در جامعهای که نیمی از جمعیت آن توسط نیم دیگر کنترل میشود، بازتاب روابط پدرسالارانهای است که ربط مستقیم به روابط تولیدی حاکم بر جامعه دارد. در نتیجه زنان نهتنها نقش مهمی را در مبارزه ایفا میکنند بلکه به دلیل ستم خاصی که از راه قوانین ضد زن به آنان اعمال میشود یک نیروی ویژهی انفجاریاند.
درصحنهی پرآشوب کنونی که همهی نیروهای طبقاتی از امپریالیستهای آمریکایی ـ در رأس آن رژیم فاشیستی و بهشدت زنستیز ترامپ/پنس ـ گرفته تا امپریالیستهای مردسالار اروپایی و روسیه که هر یک به دنبال منافع کوتاه و درازمدت خود در ایران هستند، آگاه بودن و مبارزه برای رهایی زنان نقش بسیار مهمی دارد. ما شاهد ادعای توخالی، عوامفریبانه و بهشدت فرصتطلبانهی این دولتها نسبت به مبارزات مردم و نقش زنان در آن بودیم که حکایت از نقشههای ارتجاعی این دولتها برای بهرهبرداری از مبارزات مردم و خصوصاً زنان دارد. دولتهایی که خود گردانندهگان اصلی سیستم پدر/مردسالار امپریالیستی در سطح جهان هستند و ستم جنسیتی یکی از پایههای سیستم مبتنی بر نابرابری آنهاست، حال خود را «مدافع» اعتراضات مردم و حقوق زنان در ایران معرفی میکنند.
مسألهی مبارزه با حجاب اجباری بهعنوان یکی از پایهایترین حقوق زنان در مقابله با جمهوری اسلامی و تبدیلشدن مقاومت و کشمکش روزمرهی زندگی زنان به یک مبارزهی سیاسی در فضای علنی و به شکلی کاملاً آگاهانه حتا به شکل فردی را باید یکی از دستاوردهای مهم و برجستهی جنبش زنان در این دوره ارزیابی کرد؛ اما زنان برای حفظ این دستاورد نیاز به پیشروی سریع و جدی با نقشه و برنامهای هدفمند دارند.
بدون ایجاد تشکلهای انقلابی و بدون مبارزه برای آزادی و برابری زنان، نمیتوان جامعهی نوینی که در آن تمام مردم از ستم و استثمار رها شدهاند را ساخت. زمان آن فرا رسیده است که زنان متحد و متشکل و در صف مقدم انقلابی باشند که نهتنها رژیم سرتاپا زنستیز جمهوری اسلامی را به زیر کشد بلکه به ساختن جامعهی نوینی یاری رساند که آغازی برای رهایی زنان و آحاد جامعه از ستم و استثمار است.
سازمان زنان هشت مارس (ایران-افغانستان) - انگلستان
۱ مه ۲۰۱۸ – ۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۷
www.8mars.com
www.youtube.com/8marsorg
www.facebook.com/8Marsorg
https://t.me/eightmars