سرکوب مهاجرین افغان توسط رژیم ایران
و همبستگی طبقاتی کارگری!
طاهره شمس
در طول سالهای اخیر دولت ایران برنامههای متعددی را برای بازگرداندن مهاجران افغانی اجرا کرده است. آخرین گزارشها از دولت ایران میگوید که نزدیک به سه میلیون مهاجرافغانی درایران میباشند که اکثرا غیرقانونی هستند.
وضعیت اقامت با مجوز و یا غیرقانونی:
درطول سالهای اخیردولت ایران محدودیتهایی را بر اقامت افغانیهای مهاجر وضع کرده است تا توسط این برنامه به "بازگشت داوطلبانه" افغانها را مجبور به بازگشت به کشورشان نماید.
مدیرکل اتباع خارجی وزارت کشور ایران میگوید، 953 هزار تبعه افغانستانی دارای کارت اقامت می باشند. بنابراین گزارش دو میلیون انها غیرقانونی درایران اقامت دارند.
همچنان دراستان خراسان جنوبی اتباع افغانی حق اقامت در شهرهای فردوس و سراوان و شهرهای مرزی را ندارند و درخراسان رضوی وشهرهای مرزی تربت جام، قوپان، تایباد، خواف، سرخس، کلات نادرو درگز اقامت برای افغانیها ممنوع است.
اقامت در استان یزد که تعداد زیاد افغانیها درشهرهای بزرگ کار میکنند، درآنجا فقط درشهرهای خاتم و بافق و همچنان درشهربابک، منوجان، بافت و عنبرآباد برای اقامت افغانیها ممنوع است. دراستان فارس یعنی شهرهای فیروزاباد، فراشبند، داراب، ارسنجان، فسا، مهر و خنج نیز افغانیها اقامت کرده نمیتوانند.
نظر به محدودیتهای استان اصفهان افغانیها در شهرهای فریدن، فریدونشهر، سمبرم، چادگان، خوانسار بخش مرکزی اصفهان، دهاقان، نائین و گلپایگان بازهم اجازه اقامت ندارند.
دراستان مرکزی درشهرهای آشیان، تفرش،خمین، شازند، محلات، زرندیه، کمیجان و بخش خنداب نیز نمیتوانند اقامت کنند.
در استانهای آذربایجان غربی، کرمانشاه، کردستان که با عراق و ترکیه هممرزهستند، اقامت افغانیها ممنوع است. دراستان ایلام، استان زنجان، استان بوشهر و در استان هرمزگان درجزایر کیش، حاجی آباد، قشم، ابوموسی، جاسک نیز اقامت کرده نمیتوانند. اما با همه اینها جمعیت کارگران افغانی بطور غیر قانونی در بدترین مناطق حاشیه این شهرها در شرایط بسیار غیر بهداشتی اسکان گزیده اند.
دولت ایران همچنان پلان دیگری را در رابطه کارگران افغانی روی دست داشته و ازدوسال به این طرف مجازات کار، کارگران غیرمجاز افغانی را پیگیری میکند که اجازه اقامت و کار را ندارند. بنا به گزارش وزارت کشورایران درظرف یکسال گذشته شش میلیارد تومان (شش میلیون دلار) ازکارفرمایان جریمه گرفتهاند.
درغیرآن هزینه صدورهرکارت اشتغال برای مهاجرین افغانی درسال گذشته 70 هزارتومان بود اما امروز یعنی درسال جاری به 500 هزارتومان رسیده است. که حتما افغانهای مهاجرندارند.
بنابراین پلانها کارگران خارجی باید هر پانزده روز به ادارات کار خود را معرفی نمایند وهمچنان در 13 استان ایران ازجمله (گیلان، خراسان شمالی، اردبیل، آذربایچان غربی، کردستان، کرمانشاه، ایلام، خوزستان، زنجان، همدان،چهارمحال بختیاری، لرستان، سیستان و بلوچستان حق کارندارند.
دراین اواخر وزارت کار دولت ایران کارزنان افغانی را غیرقانونی اعلام نموده و به کارفرمایان ایرانی هشدارداده است درصورت که به زنان افغانی کاربدهند، روزانه 44هزارتومان جریمه داشته و اگر به این کار ادامه بدهند، 180 روز زندانی خواهند شد.
به گفته "آقای عبدالوهاب ژورنالیست افغان" زنان افغانی اجازه کارندارند و اگر درخانه یا منزل کسی کارکنند حتما و باید مجوزکار داشته باشند که در هیچ صورت اجازه کار برای آنها داده نخواهدشد. بنابراین کارغیرقانونی است که برای اولین باراست که وزارت کارایران بحث غیرقانونی بودن زنان افغانی را مطرح میکند. در واقع قانون کار ایران رسما زنان و دختران مهاجر بی سرپرست افغانی را بسوی تن فروشی و فحشا سوق می دهد. بگذریم که قوانین جمهوری اسلامی ایران در مورد زنان مانند "صیغه" و "خانه های عفاف" رسمیت بخشیدن به تنها بازار کار ممکن برای زنان فقیر بویژه زنان افغانی است.
مشکلات دیگری در رابطه دانشآموزان افغانی
محدودیتهای تحصیلی دانشآموزان و دانشجویان افغانی بخشی از برنامههای دولت ایران است. یعنی وادارکردن خانوادههای افغان برای بازگشت به افغانستان میباشد. درسالهای اخیرمحدودیتهای وافر در باره تحصیل فرزندان افغانی درمدرسه وضع شده است. افغانها در مدرسه نمیتوانند شامل شوند. اکثرا از سواد محروماند.
همچنان ممنوع کردن ثبت نام و شرکت اتباع افغان در دانشگاههای دولتی، ادامه طرح می باشد برای بازگشت افغانیها به وطن شان. خبرگزاری دانشجویان ایران- ایسنا به نفل از محمد تقی قایمی، مدیرکل اتباع مهاجرین وزارت کشور(داخله) ایران نوشت:
" درحال حاضر طرحی برای اخراج اتباع غیرمجاز افغانیها نداریم اما طبق قانون و بنابروظایف، برخورد با افغانیهای مهاجر غیرمجاز درداخل و مرزهای ایران بیرون کردن افغانیها ادامه دارد. و به طورنمونه روزانه 800 تا 1000 نفر را غیرقانونی از مزرها بیرون میکنند. سرتیپ قاسم رضایی فرمانده مرزبانی نیروهای انتظامی گفته است درسال گذشته 363 هزار تبعه افغان را از ایران خارج کردهاند. و همچنان به گفته فرمانده مرزبانی ایران در سال گذشته 46 هزارنفر افغانی غیرمجاز در ورود ازمرزهای ایران دستگیرشدهاند. یکی از بخشهای مهم کنترل مرزها تعداد مرزبانهاست و کنترل شدید است که نیروهای انتظامی آن به چهل هزارنفرمیرسد. سعید حقیقی ژورنالیست افغانی درکابل درمقاله خود " فاجعه انسانی، پیامد اخراج پناهجویان افغانی ازایران" مینویسد؛ "مقامات افغانستان میگویند اخراج پناهجویان ازایران به دلیل محدود بودن امکانات درکشورممکن است به یک فاجعه بشری منجرشود."
سید محمد امین فاطمی وزیر صحت افغانستان دریک نشست خبری درکابل اظهارنظرکرده، میگوید: " این نگرانی وجود دارد که با اخراج پناهندگان افغان بیماریهای واگیردرکشور شیوع پیداکنند." وزارت صحت کشورنگران است که دولت افغانستان و سازمان های امدادرسانی قادر نیستند کمک های لازم را دراختیار برگشت کنندگان بگذارند. و همچنان آقای فاطمی از ویروس "اچ ای وی" نیز نگرانی را اظهارکرده که در افغانستان امکانات کافی لابراتواردرمراکز صحی ندارد و می ترسند که این ویروس به تمام جامعه سرایت کند. برعلاوه برای پناهندگان افغانی از هرکجای دنیا امکانات مسکن و کارو امنیت درافغانستان نیست.
با آغاز این روند با آنهم دولت ایران دهها هزار پناهجو افغان را از ایران خارج نموده است.
روزکارگر و اخراج گسترده کارگران افغانی ازایران:
درآستانه "روز جهانی کارگر" در سال 2009 ، دولت ایران برنامه گسترده اخراج صدها هزارکارگرافغانی را روی دست گرفت. برطبق منابع رسمی ، ازصدها هزارکارگر افغانی مهاجر فقط حدود 6 هزارنفر دارای پروانه کارهستند و حق شغلی دارند. کارگران میگویند؛ حقوق اندک آنها و نیز شرایط اخذ مجوزکار به گونهای است که عملا اکثر آنها نمیتوانند چنین مجوزی را بدست بیاورند.
آیا واقعا این آماردرست است؟ و برای همین تعداد ناچیزمجوز ایجاد شده است؟ اسماعیل محمدولی روزنامه نگار و آگاه به مسایل کارگری میگوید: " اگر این آمار درست باشد حتما نشانههای در جامعه کارگری دیده میشد و نارضایتی ها از بیکاری کمترمیشد، درحالیکه چنین نیست."
آقای محمد ولی میافزاید: " این منصفانه نیست که کارگر افغان که سالها با حداقل دستمزد و بابدترین شرایط درایران کارکرده، اخراج گردد. و از طرفی هم منصفانه نیست که کارگران ایرانی با همین شرایط کارگر افغانی جایگرین شوند. چرا که کارگران افغانی از سرناچاری، جز تن دادن به پذیرش حذاقل حقوق خود نداشتند و انتظار این خواست برای کارگران ایرانی پذیرفتنی نیست."
همبستگی با کارگران جهان:
بیانیه امسال خانه کارگرضمن مطالبات کارگری مثالهایی از مبارزات کارگران در فرانسه، امریکا و افریقا آورده است و به همبستگی با کارگران جهان اشاره کرده، ولی از وضعیت کارگران افغانی درایران حرفی به میان نیاورده است.
اما در قطعنامه کارگران ایران که توسط 10 نهاد و تشکل کارگری ( سندیکای کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه، سندیکای کارگران نیشکر هفت تپه، اتحادیه آزاد کارگران ایران، هیئت بازگشایی سندیکای کارگران نقاش و تزئینات ساختمان، کانون مدافعان حقوق کارگر، شورای همکاری تشکلها و فعالین کارگری، کمیته پیگیری ایجاد تشکلهای کارگری، کمیته هماهنگی برای کمک به ایجاد تشکلهای کارگری، شورای زنان، جمعی از فعالین کارگری) در اول ماه می 2009 ، 11 اردیبهشت 1388 صادرشده بود، در بند 13 خود آمده است: " ما بخشی از طبقه کارگر جهانی هستیم و اخراج و تحمیل بیحقوقی مضاعف برکارگران مهاجر افغانی و سایر ملیتها را محکوم میکنیم."
منصوراسانلو رئیس سندیکای شرکت اتوبوسرانی تهران میگوید: " که بیشتر تشکلهای کارگری اخراج کارگران افغان را بخشی از راه حل مشکل کارگران ایرانی نمیدانند و حتی با این کارگران اعلام همبستگی میکنند."
این قطعنامه می تواند نوید خوبی برای همبستگی جنبش کارگری ایران با کارگران مهاجرافغان در ایران باشد. این همبستگی طبقاتی برای سازماندهی خواستههای برحق آنها درمقابل دولت ارتجاعی جمهوری اسلامی ایران و دولت دستنشانده افغانستان نوکرامپریالیسم گامی پویا درمبارزات انترناسیونالیستی کارگران جهان محسوب میگردد.
taherachams@yahoo.de
هفدهم ماه جون 2009