لرزه بر تن خانه‌های امن زنان در افغانستان

لرزه بر تن خانه‌های امن زنان در افغانستان

 بیش از نیمی ازدواج‌ها در افغانستان در حالی صورت می‌گیرد که عروس زیر ۱۶ سال سن دارد

Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift: بیش از نیمی ازدواج‌ها در افغانستان در حالی صورت می‌گیرد که عروس زیر ۱۶ سال سن دارد

شمار خانه‌های امن زنان در افغانستان انگشت‌شمارند. در حال حاضر این خانه‌ها یگانه سرپناه ‌برای زنانی است که مورد خشونت‌های خانگی یا تجاوز قرار گرفته‌اند. در همین حال بیم آن می‌رود که بساط همین خانه‌ها هم برچیده شود.

ازدواج‌های اجباری، نشستن پای سفر‌ه‌ی عقد به جای کودکی کردن و سوء‌استفاده‌های جنسی، تصویر "عادی" زندگی بسیاری از زنان و دختران افغان است. در چنین کشوری که هویت زنان به حساب نمی‌آید و آمارها حکایت از میزان بالای خشونت‌های خانوادگی دارد، زنان برای یافتن سرپناهی امن با مشکلات بسیار روبرو هستند.

چنین سرپناه‌هایی اغلب بیشتر در شهر کابل، پایتخت افغانستان وجود دارند که از سوی سازمان‌های امدادرسانی بین‌المللی اداره می‌شوند. اما در این میان همین خانه‌های امن انگشت‌شمار نیز با ترس و واهمه از مورد حمله واقع‌شدن یا آزار و اذیت از سوی دولت افغانستان دست و پنجه نرم می‌کنند.

بسیاری از مؤسسه‌های کمک‌رسانی شاکی از آنند که دولت کابل با وضع قوانین جدید عملا ادامه کار را برای آنها دشوار کرده‌ است. اواسط ماه فوریه سال جاری میلادی یک کمیسیون دولتی پیشنهاد اجرای اصلاحات را در خانه‌های امن زنان داد. بر اساس این پیشنهاد از این پس این خانه‌ها بایستی در سراسر کشور تحت نظر دولت کار کنند و پلیس و وزارتخانه ‌امور زنان اداره‌ی آنها را بر عهده بگیرند.

در متن این پیشنهاد همچنین آمده، زنان و دخترانی که به دنبال سرپناه می‌گردند در ابتدا باید پرونده‌‌شان را در کمیته‌ای با حضور کارمندان دولت به بررسی بگذارند و سپس توسط پزشک زنان معاینه شوند تا ثابت شود که روسپی نبوده‌اند یا روابط خارج از ازدواج نداشته‌اند. چنانچه خانواده‌ی این دختران یا زنان خواستار بازگشت آنها شدند، مسئولان خانه‌های امن موظف به اجرای این خواسته هستند.

تبلیغات منفی علیه خانه‌های امن

به باور بسیاری از مددکاران اجتماعی که در افغانستان فعالیت دارند، تصویب چنین پیشنهادی به منزله‌ی امضای حکم مرگ زنانی خواهد بود که به این خانه‌ها پناه‌ آورده‌اند. زیرا دلیل اصلی روی آوردن اغلب این زنان به خانه‌های امن وجود خشونت شدید و شرایط نامناسب در خانواده بوده است. برخی از آنها از سوی پدران یا همسرانشان به طرز وحشیانه‌ای آسیب بدنی دیده‌اند و برخی دیگر به عنوان تسویه حساب با بدهکاران یا خون‌بها از سوی خانواده به عنوان "عروس" فروخته شده‌اند.

پس از واکنش‌های فراوانی که از سوی مجامع بین‌المللی و فعالان حقوق بشر افغان نسبت به این پیشنهاد صورت گرفت، دولت افغانستان اجرای این برنامه را به تعویق انداخت. اما در عوض وزارتخانه امور زنان را مسئول تشکیل کمیته‌ای کرد که وظیفه‌اش بررسی عملکرد خانه‌های امن زنان است. هنوز هیچ‌‌کس به خوبی نمی‌داند که این کار چگونه پیش خواهد رفت و جزییاتش چه خواهد بود.

نکته‌ی دیگری که نگرانی فعالان حقوق بشر و زنان را بر انگیخته است، تبلیغات منفی سیاستمداران محافظه‌کار و برخی چهره‌های مشهور این کشور علیه خانه‌های امن زنان است. یکی از این افراد، مجری شناخته‌شده‌ی یک برنامه‌ی تلویزیونی است که از چند ماه پیش کارزاری را علیه خانه‌های امن آغاز کرده است. وی چندین گزارش‌در برنامه‌ی خود پخش کرد که مسئولان این خانه‌های امن آنها را "نادرست و جعلی" خواندند. در این گزارش‌ها به بینندگان گفته می‌شد که "خارجی‌ها" این خانه‌ها را کنترل می‌کنند تا زنان و دختران افغان را "مجبور به تن‌فروشی" کنند.

به‌یرغم تمام مخالفت‌هایی که در حال حاضر با خانه‌های امن زنان در افغانستان صورت می‌گیرد، با این همه مسئولان این خانه‌ها توانسته‌اند همچنان زنانی را که از خشونت‌های خانگی فرار کرده و به آنجا پناه می‌آورند، نزد خود نگه دارند و به سرعت نزد خانواده‌هایشان باز نگردانند. همین امر خود موفقیت کوچکی برای آنها به شمار می‌رود که کسی نمی‌داند طعم شیرینش چه مدت دوام خواهد آورد.

عکسی از عایشه دختر افغان که همرسش بینی و گوش او را بریده بود بر جلد مجله تایمBildunterschrift: Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift: عکسی از عایشه دختر افغان که همرسش بینی و گوش او را بریده بود بر جلد مجله تایمآمارها نشان می‌دهند، بیش از نیمی ازدواج‌ها در افغانستان در حالی صورت می‌گیرد که عروس زیر ۱۶ سال سن دارد.

 

منبع: دویچه وله