گزارش آکسیون اعتراضی در برابر ممنوعیت کامل سقط جنین در لهستان
جمعه ۲۳ مارس ۲۰۱۸ – بروکسل
این آکسیون با فراخوان جنبش زنان لهستان مشهور به «جمعهی سیاه» و سازمانهای زنان لهستانی در ورشو و سایر شهرهای لهستان و همزمان در بروکسل و بسیاری کشورهای جهان برگزار شد.
تاریخچهی این جنبش به سال ۲۰۱۶ باز میگردد که دولت و حزب حاکم در همکاری نزدیک با کلیسا سعی در منع قانون سقطجنین در لهستان داشتند و با حضور بیش از ۱۰۰ هزار زن در خیابانهای ورشو و سراسر جهان دولت عقبنشینی کرد. این درحالی بود که در دههی شصت میلادی سقطجنین در لهستان آزاد، قانونی و ارزان (یا مجانی) بود و بسیاری از زنان از کشورهای اروپای غربی و حتی اسکاندیناوی برای سقطجنین به لهستان سفر میکردند و در پروسهی «دولت انتقالی» زنان این حقوق را با حمایت احزاب سوسیالدمکرات از دست دادند؛ و امروز حق سقط جنین در لهستان یکی از شدیدترین و محدودترین حقوق سقطجنین در اروپاست (بعد از ایرلند) زنان لهستانی فقط در صورت بارداری در اثر تجاوز، به خطر افتادن سلامت مادر و عفونت یا نقص جنین میتوانند درخواست سقط جنین کنند؛ اما ۱۴ مارس امسال کنفرانس اسقفها بیانیهای برای «توقف سقطجنین» صادر کرد؛ و از تاریخ ۱۹ مارس حزب حاکم این پروژه را در دستور کار خود قرار داده است. به همین دلیل در چند روز گذشته زنان در سراسر کشور در مقابل کلیساها تجمع کردهاند. آنها در حالی که چوب لباسی که نماد سقطجنین ناامن است را در دست داشتند به این همکاری مردسالارانه و تهاجم دولت و کلیسا به حقوق زنان و حق زنان بر کنترل بدنشان اعتراض کردند. روز جمعه در ادامهی جنبش «جمعهی سیاه» فراخوان تجمع در سراسر جهان داده بودند. به همین دلیل ما فعالین سازمان زنان ۸ مارس در بروکسل نیز در این تجمع حاضر شدیم تا هم همبستگی خود با این مبارزات را نشان دهیم و هم دلیل این همبستگی را برای این زنان روشنتر کنیم.
تجمع در بروکسل در نزدیکی پارلمان اروپا در مقابل ورودی پارک «Cinquantenaire» بود. بسیاری از زنان و مردان لهستانی در محل حاضر بودند؛ در کنار فعالین جنبش زنان آمریکا (لایت فور رایتز) و معدودی از فعالین جنبش زنان از بلژیک (کمپین رزا) و فعالین «صدای زنان اهواز». در حالی که جمعیت را عمدتا جوانان خصوصا زنان جوان تشکیل میدادند و این انرژی زیادی به همه میداد؛ اما از اکثر فعالین و سازمانهای زنان بلژیک خبری نبود که این یکی از نقاط ضعف جنبش زنان و کمتوجهی این جنبش به اهمیت مبارزات زنان در لهستان، در سرنوشت جنبش زنان بود.
ما هم با شعارها و بیانیههایمان در محل حاضر شدیم. شعارهایی که میگفت: «کنترل بدن من حق من است، نه هیچ دولت، نه هیچ مذهب و نه هیچ فردی!» و بنر خلاقانهای که نشان میداد حجاب و سکسیسم در ابژه قرار دادن بدن زن دو روی یک سکه هستند. جمعیتِ پرانرژی و پرشور، در حالی که شعار میدادند با گشادهرویی از بیانیههای ما استقبال کردند. بیانیههای که نشان میداد چرا ما مبارزات زنان ایران علیه حجاب اجباری و حق سقط جنین در اروپا و آمریکا را در یک راستا میبینیم و چرا موضوع حق کنترل بر بدن زنان، مبارزات ما را به یکدیگر پیوند میدهد. سازماندهندهگان به زبان فرانسه، لهستانی و انگلیسی لحظهبه لحظه مبارزات در سایر کشورها را اعلام میکردند و تأکید داشتند که زنان عصبانی و عاصی هستند و این تحقیر و محدودیت را نخواهند پذیرفت. آنها میگفتند: «بله ما در بلژیک زندگی میکنیم اما نمیخواهیم زنان در لهستان تبدیل به ماشین جوجهکشی شوند. از زندگی اجتماعی کنار گذاشته شوند و زندگیشان توسط دولت و کلیسا کنترل شود. زنان خودشان باید انتخاب کنند که بچهدار شوند یا نه؟!» پیامهای همبستگی از افراد و کشورهای مختلف هم به آکسیون میرسید و در بخشی از برنامه فرصتی هم به یکی از فعالین سازمان زنان هشت مارس داده شد. بخشی از این پیام کوتاه:
«... ما برای اعلام همبستگی محکم و انقلابی بین زنان ایران و خواهران لهستانیمان اینجا هستیم. ما در کنار شما ایستادهایم؛ زیرا ما مبارزه و هدف مشترکی داریم. مبارزه علیه سیستم سرمایهداری پدر/مردسالار، مبارزه علیه سلطهی مرد بر زن، مبارزه علیه فرودستی زنان و برای رهایی زنان. من از کشوری هستم که تحت سلطهی جمهوری اسلامی و قوانین مذهبی و شریعت است و قطعا زنان در آن حق سقطجنین ندارند... و نه تنها حق سقط جنین ندارند بلکه حق آزادی پوشش و انتخاب نوع پوشش را هم ندارند؛ یعنی به صورت پایهای حق کنترل بر بدن خود را ندارند؛ بدن زنان توسط دولت، مذهب، قوانین و همچنین توسط نیروی نظامی هم کنترل میشود.
به همین دلیل زنان ۳۹ سال علیه حجاب اجباری و اشکال دیگر نابرابری مبارزه کردهاند. چون حجاب سمبل فرودستی و کنترل دولت و مذهب بر بدن زنان است؛ و به همین دلیل امروز در خیابانهای ایران زنان حجاب را پرچم مبارزه با حجاب اجباری کردهاند؛ برای حق کنترل بر بدنشان و برای سرنگونی جمهوری اسلامی؛ به همین دلیل مبارزه شما مبارزهی ماست علیه قوانین پدر/مردسالارانه، علیه مذهب در قدرت و علیه مناسبات پدر/مردسالارانهی سرمایهداری. حق سقطجنین یکی از حقوق پایهای و جهانی زنان است. آیا ما برای حق غذا خوردن یا حق نوشیدن نیاز به قانون و انتخابات داریم که برای حق سقطجنین نیازی به قانون و انتخابات باشد. کنترل بدنمان حق ماست، نه هیچ مذهب، نه هیچ دولت و نه هیچ فردی!»
شرکت کنندهگان از این پیام استقبال کردند و این پیام به شکل زنده در شبکهی زنان لهستانی «جمعهی سیاه» پخش شد. یک از زنان گفت که این پیام به همه ما قدرت داد چون کلیدیترین مفاهیم مبارزات مشترک ما را نشان میداد. دیگری گفت باورکردنی نیست که ما از زنان ایرانی چنین پیامی دریافت کنیم. زن دیگری گفت من برای مدت کوتاهی اینجا هستم و خوشحالم که در این سفر با شما آشنا شدم حتما مبارزات شما را دنبال خواهم کرد.
در پایان آکسیون سازماندهندهگان پیشنهاد دادند که به سمت سفارت لهستان که در همان نزدیکی بود برویم. برای این راهپیمایی پلیس اجازهای نداده بود اما همهی شرکتکنندهگان موافق بودند و ما در کنار هم این مسیر را طی کردیم. پلیس در ورودی سفارت را مسدود کرد و انتظار داشت که ما هم سکوت کنیم؛ اما زنان ومردان پرشور و خشمگین با هم شعار «بدن من، حق من، آزادی من!» را سر دادند تا نشان دهند شورش و انقلاب علیه هر آنچه واپسگراست، اجازه نمیخواهد. مردان جوان هم به شکل خلاقانهای چوب لباسیها را روی پلاکارد سفارت نصب کردند.
در پایان زنان لهستانی یک بار دیگر از ما دعوت کردند تا در جلسات آنها و کنگره سالانهشان شرکت کنیم تا بتوانیم عمیقتر در مورد دینامیسم درونی جنبش زنان در کشورهای مختلف و مفهوم همبستگی صحبت کنیم و ما هم با کمال میل پذیرفتیم.
۲۳ مارس ۲۰۱۸
فعالین سازمان زنان ۸ مارس (ایران – افغانستان) – بروکسل